algemeen
Hier keert Benozzo Gozzoli terug naar de architectonische omgeving. Opnieuw is er sprake van een simultaanbeeld: binnen het architectonische geheel spelen zich drie scènes af.
Midden op de voorgrond zien we Augustinus die zojuist is aangekomen in Milaan. Hij heeft zijn reismantel nog aan en een bediende ontdoet hem van zijn sporen. De jongeman die we eerder Adeodatus hebben genoemd, heeft zich over Augustinus’ paard ontfermd en de andere reisgenoten maken, enigszins vermoeid, kennis met de Milanese burgers onder de loggia. De tweede scène speelt zich af onder de loggia. Daar zien we de geknielde Augustinus die onderdanig kennismaakt met een oosters aandoende wijsgeer die weer geflankeerd wordt door een westers aandoende filosoof. Helemaal rechts zien we de derde scène, de begroeting tussen Augustinus en Ambrosius, de bisschop van Milaan.
specifiek
De loggia, waar de scènes zich afspelen, is zeer waarschijnlijk de loggia van het palazzo Lanzi in Florence zoals die er in de 15e eeuw uitzag. Gozzoli heeft van dit gebouw in zijn compositie geraffineerd gebruik gemaakt. Terwijl de perspectieflijnen van het gebouw allemaal verwijzen naar Augustinus, vormt het ritme van de gewelven een herhaling van het ritme van de personen eronder. Het groen van de gewelven contrasteert mooi met het complementaire rood-oranje in de kleding van de personen en brengt evenwicht in het kleurengamma van de totale afbeelding. De combinatie van rood en groen wordt trouwens herhaald in de marmeren tegelvloer, een vloer die in meer afbeeldingen voorkomt. Het rood-bruine gebouw links op de achtergrond met de daarachter gelegen torens moeten we waarschijnlijk omschrijven als noodzakelijke fantasiearchitectuur. Zo kan de schilder een doorkijkje realiseren waardoor de voorstelling vanwege de luchtpartij een dieper perspectief krijgt. Waarschijnlijk hebben de vierkante torens van San Gimignano wel voor de nodige inspiratie gezorgd.
Tekst : drs. Ger Jacobs
Foto’s : Jan van Lierop, Ger Jacobs, Jan-Martijn van der Werf, en de iconografie op http://www.augustinus.it/iconografia/index.htm.
Met dank aan de Augustijnen van San Gimignano.