Ontmoeting- en inspiratiedag zaterdag 25 november 2023

Het thema van deze dag is: Waarheid, Nederigheid en Gastvrijheid: Augustijnse deugden voor hedendaagse uitdagingen.

Prof. dr. Anthony Dupont, onderzoek-hoogleraar aan de faculteit Theologie en Religiewetenschappen, belicht deze waarden vanuit de spiritualiteit van Augustinus. Hij zal daarna per thema met deskundigen en de deelnemers in gesprek gaan.

Augustinus van Hippo leefde in een tijd van diepe crisis vergelijkbaar met de uitdagingen van de moderne wereld. Daarom kunnen zijn reflecties over eerlijkheid, nederigheid en gastvrijheid, ook vandaag de dag ons nog inspiratie bieden.

WAARHEID lijkt vandaag niet meer in tel te zijn – wie het hardst roept, krijgt gelijk of wordt (met opzet) fake-nieuws verspreid. Precies omdat leugens onze wereld lijken te beheersen, betoogt journaliste Judi Ketteler in haar boek Would I Lie to You? dat eerlijkheid de kracht heeft om de wereld te veranderen. Augustinus is het hier roerend mee eens. Want hij benadrukt immers dat alleen in eerlijkheid – dit wil zeggen door de waarheid te spreken en er consequent naar te leven – authenticiteit en geluk gevonden kunnen worden.

Ofschoon het concept ‘NEDERIGHEID’ op het eerste gezicht ouderwets lijkt, ligt hierin volgens Augustinus de kern van een dergelijk authentiek en gelukkig leven, of anders geformuleerd het recept om trouw te zijn aan de kern van het eigen leven. Die intuïtie drukt hij uit met een mooie beeldspraak: “de meerkoet heeft zijn nest niet in de hoogte; niets is sterker en toch nederiger dan het nest van een meerkoet.” De rust, stabiliteit en trouw waar onze wereld zo naar hunkert zijn volgens hem precies in die nederigheid te vinden.

Via eerlijkheid en nederigheid ontdekken we wie we waarlijk zijn, en die ontdekking leidt ons tot een waarachtige verhouding met onze medemens. Daarom is GASTVRIJHEID zo essentieel voor Augustinus. Martijn Schrama schrijft er het volgende over in zijn uiteenzetting over de Regel van Augustinus: “Het beoefenen van de gastvrijheid wordt niet beschouwd als een werk van barmhartigheid, maar vloeit voort uit de opvatting dat alle mensen op aarde onderweg zijn en aldus één grote gemeenschap vormen.”

EERLIJKHEID, NEDERIGHEID EN GASTVRIJHEID delen volgens Augustinus één oorsprong en doel: liefde. De naald van Augustinus’ kompas staat altijd gericht op deze liefde. Tijdens deze dag zullen we ontdekken hoe die drie Augustijnse kerndeugden als kompas kunnen dienen in de woelige wereld van vandaag.

Samenvatting van de lezing door Julia van Wel